God heeft een rustdag ingesteld voor ons welzijn, zegt David Hoffbrand. Probeer het eens. U zult verrast zijn door de vele voordelen die het u en uw gezin brengt.
Ik ben opgegroeid in een Joods gezin waar de sabbat werd gevierd met bagels, zout rundvlees en allerlei andere Joodse lekkernijen. Maar het was pas nadat ik een volgeling van Jezus werd dat ik de volle betekenis van deze rustdag begon te onderzoeken en te begrijpen. Ik ontdekte dat de sabbat geen last is, maar juist leven-gevend en levensveranderend.
Helaas heeft de Kerk maar al te vaak de baby van het leren weggegooid met het badwater van het wetticisme, en dit is nergens duidelijker dan bij de sabbat. Maar in de drukke, van informatie verzadigde wereld van vandaag, is de praktijk van de Sabbatrust meer dan ooit van vitaal belang.
Volgens het principe dat is vastgelegd in Genesis 1:5 (“er was avond en er was morgen – de eerste dag”), beginnen alle Joodse dagen bij zonsondergang. Omdat de sabbat begint bij het vallen van de avond op vrijdag, zullen joodse mensen kaarsen aansteken en wijn en brood nemen. Deze rituelen helpen om een andere mentaliteit in te luiden, zodat we oneg Sjabbat – of Sjabbatvreugde – kunnen ervaren, in navolging van Gods instructie om “de Sjabbat tot een verrukking te maken” (Jesaja 58:13). De wijlen grote Joodse theoloog, Abraham Joshua Heschel, zei dat het doel van sabbat is “het scheppen van menuha, een rust die ook een viering is”. De afwezigheid van werk geeft ruimte voor iets anders.
EEN HEILIGE GAVE
Heschel wijst erop dat het eerste gebruik van het woord ‘heilig’ in de Bijbel niet is om een persoon of een plaats te beschrijven, maar de sabbat zelf. En het is het enige ding in het scheppingsverhaal dat als zodanig wordt beschreven: “Toen zegende God de zevende dag en maakte die heilig” (Genesis 2:3). Het is, zeggen de rabbijnen, het laatste dat God schiep, om alles compleet te maken.
Exodus 16:29 zegt: “de Heer heeft u de sabbat gegeven”. Jezus herhaalde dit toen hij zei dat de sabbat gemaakt was “om in de behoeften van de mensen te voorzien” (Marcus 2:27, NLT). Jezus keerde zich tegen de hypocriete benadering van de Farizeeën, maar hij pleitte niet voor de afschaffing van de sabbat, noch suggereerde hij dat deze niet langer relevant was. In plaats daarvan herinnerde hij hen aan de ware betekenis en het doel ervan als een geschenk van God. Als zodanig moeten we het niet verwaarlozen, maar in plaats daarvan het uitpakken en uitvinden hoe het te gebruiken op de manier zoals Hij het bedoeld heeft.
VOORDELEN VAN DE SABBAT
Het vieren van de sabbat is een daad van geloof. Wij stoppen niet omdat wij klaar zijn met ons werk, maar omdat wij God vertrouwen. God vertelde de kinderen van Israël specifiek om te stoppen, zelfs tijdens het ploegen en de oogst. Voor een agrarische samenleving was dit een radicaal en schijnbaar onlogisch idee. Het was één manier waarop de Israëlieten zich onderscheidden als Gods volk. Er was niets zoals dit in de oude wereld.
TOEN DE PROFETEN GODS OORDEEL OVER ISRAËL UITSPRAKEN, SPRAKEN ZIJ OVER DRIE ZAKEN – AFGODERIJ, EEN GEBREK AAN RECHTVAARDIGHEID EN HET NIET IN ACHT NEMEN VAN DE SABBAT
De sabbat herinnert ons eraan om in het ritme van God te wandelen, en niet afhankelijk te zijn van de afstemming van perfecte omstandigheden. De regelmaat ervan moedigt ons aan God te vinden in de gewone patronen van het leven. Net als de Israëlieten herinnert rusten van het werk ons eraan dat onze ware bron van welvaart God zelf is. Elke week, als wij stoppen met werken en de identiteiten loslaten die ons daar bepalen, kunnen wij terugkeren naar onze ware identiteit als kinderen van een liefhebbende God.
Zonder sabbat kunnen we het perspectief verliezen. Werk wordt een afgod, in plaats van een middel om met Gods doelen samen te werken. De sabbat corrigeert deze onevenwichtigheid en beantwoordt de oproep tot een eenvoudiger leven. Door te stoppen met produceren en na te denken over de waarden die wij belichamen, blijft de sabbat even tegencultureel als altijd, precies zoals wij geroepen zijn te zijn.
God vertelde de Israëlieten om de sabbatsrust in acht te nemen omdat hij ook rustte na de schepping. Wij zijn gemaakt naar Gods beeld en ontworpen met de sabbat in gedachten. Een wekelijks blok van tijd om te rusten en onze emoties en gedachten opnieuw af te stemmen maakt deel uit van Gods tegengif voor stress en burn-out. Het is niet een regel die gemaakt is om willekeurig te volgen, maar ontworpen omdat God ons – en onze behoeften – intiem kent.
Het Hebreeuwse woord sabat, waar het Engelse woord “Sabbat” van is afgeleid, geeft meer aan dan alleen het staken van activiteit; er is een gevoel van aankomen bij een bestemming. God stopte, zeggen de rabbijnen, omdat hij het doel van zijn schepping had gevonden. Op de sabbat genoot hij ervan; het was een viering. Zoals Heschel zei: “De sabbat is er niet omwille van de weekdagen; de weekdagen zijn er omwille van de sabbat!” Het is het hoogtepunt en het hoogtepunt van de week, net zoals het dat van de schepping was.
Het uitpakken van Sabbat-Hoofdstuk1
5 MANIEREN OM TE SABBATTEN
- Plan vooruit
Behandel het als een vakantie en doe wat je kunt om ruimte te creëren om te rusten, zoals klusjes en boodschappen van tevoren doen. Zo kun je beter uitrusten van je gewone werk.
- Schep verwachtingen
Laat het een deel van het levensritme worden en een belofte aan de mensen om u heen, inclusief kinderen en partners, als u die hebt. Markeer het ingaan van de sabbat met een of andere handeling. Joodse mensen gebruiken het brood en de wijn om zich te concentreren op dit idee van het stappen in een andere denkwijze.
- Doe wat je rustgevend en leuk vindt
Koop wat speciaal eten en drinken, maak een wandeling, slaap uit, lees een boek… er zijn geen regels om van de sabbatrust te genieten.
- Nodig anderen uit
Waar ga je heen voor Sjabbat? is een vraag die je vaak hoort in Israël. Er is een idee dat niemand alleen gelaten mag worden op de Sjabbat. Dit geeft ons een kans om te groeien in mededogen, doelgericht anderen lief te hebben en echte gemeenschap op te bouwen.
- Wees bedacht op jezelf
Neem een moment om de week los te laten en je emoties, gedachten en gevoel voor Gods liefde te beoordelen. Laat je door Hem vinden, waar je ook bent.
SABBAT EN GEZIN
Gods gebod aan de Israëlieten op de sabbat was dat ieder “op [zijn] plaats moest blijven” (Exodus 16:29, NLT). Het werk van de week neemt ons vaak weg van onze families, maar de Sabbat is een tijd om ons te bekommeren om onze relaties met degenen die het dichtst bij ons staan. We herinneren ons dat we geen individuen zijn die in dezelfde ruimte wonen, maar een eenheid die samengebracht is in een verbond met God en met elkaar. De sabbat is zowel een vorm van gezinstherapie als een bevorderaar van de gezondheid van het gezin. Hoe druk de week ook is, de sabbat belooft een venster voor ons om samen te zijn.
In Israël is de vrijdagavond Shabbat (Sabbat) maaltijd vaak multigenerationeel, waardoor banden worden onderhouden die verloren kunnen gaan als ze te lang worden bewaard. In het Joodse denken is er het idee dat elk huis een mikdasj me’at moet zijn – een klein heiligdom. Het is de primaire plaats van spirituele activiteit en viering. Dit is de plaats waar we ons leven aan God aanbieden en Hem toestaan te bewegen.
In de loop van de pandemie zijn we gedwongen om ‘op onze plaats’ te blijven, heel letterlijk. Een voordeel hiervan is dat we onze aandacht voor gebeurtenissen en instellingen wat hebben afgeschud en ons eraan herinnerd hebben dat het licht eerst moet schijnen vanuit wie en waar we zelf zijn.
SABBAT EN SAMENLEVING
Terwijl de westerse kijk op de wereld sterk individualistisch is, is de gedeelde ervaring van sabbat bedoeld om een gevoel van gemeenschap te versterken.
Het gebod in Exodus 20 is voor iedereen in de samenleving, ongeacht sociale status, inkomen, geslacht of leeftijd. Zelfs het vee heeft het recht om te rusten op de sabbat. Het is een belangrijk onderdeel van Gods visie op een rechtvaardige samenleving en herinnert ons eraan dat wij allen kinderen van God zijn. Het is als een voorproefje van de eeuwigheid.
Toen God de Israëlieten herinnerde aan zijn geboden toen ze op het punt stonden het beloofde land binnen te gaan, voegde hij een nieuwe reden toe voor het vieren van de sabbat: “Gedenk dat gij eens slaven waart in Egypte, maar dat de Here, uw God, u daaruit heeft gebracht met zijn sterke hand en machtige arm. Daarom heeft de Here, uw God, u geboden om op de sabbatdag te rusten” (Deuteronomium 5:15, NLT).
Op het punt om deze nieuwe natie op te bouwen, vertelde God hen om elke week te gedenken dat zij ooit slaven waren geweest, slechts gered door zijn macht en barmhartigheid. Daarmee riep God hen op om zijn mededogen uit te dragen en een gemeenschap te scheppen die anders functioneerde dan in Egypte. De wekelijkse sabbat maakt deel uit van een grotere sabbatcyclus. God vertelde Israël dat elk zevende jaar het land braak moest liggen en de armen vrij waren om van de opbrengst te eten. Elk 50ste jaar werd het Jubeljaar genoemd. Land werd teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaars en schulden werden vergeven. Deze sabbatscyclus spreekt over hoe we met elkaar omgaan, vooral met de minder bedeelden, en hoe we Gods schepping beheren.
Toen de profeten Gods oordeel over Israël uitspraken, spraken zij vaak over drie met elkaar verband houdende zaken – de aanbidding van afgoden, een gebrek aan rechtvaardigheid en mededogen met de armen, en het niet in acht nemen van de sabbatten. Deze zaken lijken misschien niets met elkaar te maken te hebben, maar in Gods koninkrijk is het volkomen logisch dat ze met elkaar verbonden zijn: wanneer we niet verbonden blijven met God, beginnen we ons te richten op afgoden en zelfredzaamheid. Als we vergeten waar we vandaan komen en hoe God ons heeft gered, dragen we Gods diepe liefde voor anderen in soortgelijke situaties niet langer met ons mee.
WAT SABBAT VOOR MIJ BETEKENT
Clive en Jane Urquhart
Voor ons is sabbat de gelegenheid om te stoppen, al het andere opzij te zetten en tijd door te brengen met God en elkaar rond de communie; samen eten en Gods hart en perspectief begrijpen op het ritme en het tempo waarin Hij wil dat wij leven. Het gaat erom alles aan Hem toe te vertrouwen, zodat wij in een plaats van rust en vrede leven.
Als gelovigen bidden we elke dag, maar we moedigen de gezinnen en huishoudens in onze gemeente aan om elke week samen rond de tafel te gaan, voor elkaar te bidden, brood te breken en Zijn aanwezigheid en Heerlijkheid in hun huizen uit te nodigen. Dit zijn leven-gevende tijden voor ons geworden, wat Gods bedoeling voor de Sabbat is.
Vicki Harland
Ik ben een taak-gedreven persoon. Ik hou ervan om zo georganiseerd mogelijk te zijn, en waarschijnlijk neig ik naar perfectionisme. Elke week een sabbatdag nemen was niet per se een vreemd idee voor mij, maar ik realiseerde me al snel dat ik niet begreep wat het werkelijk betekende. Ik begon actief een wekelijkse Sabbat te omarmen en, hoewel ik nog steeds elke week leer, ben ik verbaasd over het verschil dat het heeft gemaakt.
God schiep de Sabbat om ons te verfrissen, te vernieuwen, te herstellen, ons opnieuw voor te stellen en ons opnieuw op Hem af te stemmen. Ik realiseerde me niet hoe ongezond ik daarvoor was, emotioneel, geestelijk, mentaal en lichamelijk. Ik ben er nog lang niet, maar ik ben ongelooflijk dankbaar voor dit begrip van wat de Sabbat werkelijk voor ons betekent en de impact die het kan hebben in het transformeren van ons dagelijks leven.
Ik begon 52 Sabbatten ongeveer 18 maanden geleden te lezen, en zodra ik klaar was schreef ik me in om ze opnieuw te ontvangen. Niet alleen sprongen de woorden van de bladzijde en ontmoetten ze me precies waar ik ben, maar ik vond ook praktische toepassing voor een gezondere manier van leven – de manier van leven die God altijd bedoeld heeft voor ons om te leven.
Meld je gratis aan voor 52 Sabbatten op sabbath.love en ontvang elke vrijdag een wekelijkse devotionele e-mail van David Hoffbrand over een ander aspect van de Sabbat.
HET OPENEN VAN HET GESCHENK
De sabbat is een geschenk dat we dringend opnieuw moeten bezien: omwille van onze fysieke, emotionele en mentale gezondheid, omwille van onze relaties en omwille van onze gemeenschappen.
In het Joodse denken is er een concept dat tikkun olam heet, het idee dat God ons oproept om met Hem samen te werken in het proces van ‘herstel van de wereld’. En één manier waarop wij kunnen deelnemen aan het herstellen van de wereld is het vieren van de sabbat. Als wij leren gebruik te maken van het geschenk van sabbatsrust dat God geeft, zullen wij meer van de vrede en vreugde ervaren die zijn koninkrijk kenmerkt. Wij zullen leren om te groeien in relaties, en wij zullen ons het soort gemeenschap herinneren waartoe God ons geroepen heeft om op te bouwen.
David Hoffbrand is een schrijver, spreker en singer-songwriter die opgroeide in een Joods gezin in Noord-Londen. Hij heeft een passie om de kerk te helpen zich opnieuw te verbinden met het Joodse kader voor het begrijpen van de Bijbel. Hij is de auteur van The Jewish Jesus, (thejewishjesusbook.com) en het 52 Sabbats project (sabbath.love). David en zijn vrouw, Denise, hebben twee jongens en geven geestelijk toezicht aan CityCoast Church in Brighton.
Koinonia Bijbelstudie Live! 